Oficjalna Strona Miasta i Gminy

Baranów Sandomierski

Zabytki

Późnorenesansowy kościół parafialny p.w. Ściecia św. Jana Chrzciciela w Baranowie Sandomierskim (1604-1607, rozbudowany w XIX w.), wewnątrz polichromia secesyjna (1934). Źródła głoszą, że początki miejscowej parafii siegają pierwszych lat historii miasta tuż po jego lokacji w czasach ostatniego z Piastów. "Liber beneficiorum dioecesis Cracoviensis" Jana Długosza pochodzący z lat 1470-1480, potwierdza, że około roku 1440 istniał w Baranowie drewniany kościół. Przypuszczać należy, że w tych latach była to świątynia konsekrowana.

Obecny kościół został ufundowany przez Andrzeja Leszczyńskiego i ukończony przez Rafała Leszczyńskiego w latach 1604-1607. Jednonawowa, murowana i tynkowana świątynia została zamknięta od wschodu węższym i niższym prezbiterium. Nad zachodnim wejściem wznosi się wysoka, czworoboczna wieża. Wzorem wcześniejszych, średniowiecznych kościołów, baranowska fara została orientowana na linii wschód-zachód. We wnętrzu zachowały się również zabytkowe ołtarze i obrazy, pochodzące głównie z XVIII wieku. Uwagę zwraca obraz Św. Rodziny (kopia słynnego dzieła Rafaela), oraz późniejsze już, XIX wieczne obrazy przedstawiające Ścięcie św. Jana Chrzciciela oraz św. Mikołaja. Ponadto zachowały się późnobarokowe rzeźby św. Kazimierza Królewicza i św. Kingi. Tuż przy portalu znajduje się wspaniała barokowa chrzcielnica kamienna, pochodząca z 1669 roku.

Dziś przykościelny teren jest nie tylko pięknie zadbany, co jest zasługą obecnego proboszcza baranowskiej parafii – ks. Andrzeja Machowicza, ale i okoliczne zabudowania zostały prawie całkowicie odremontowane.

Po zachodniej stronie kościoła znajduje się kamienna figura Chrystusa ufundowana w roku 1934, podczas generalnego remontu świątyni.

 

Wieś Ślęzaki, nazywana też w starszych źródłach "Szlązakami" bądź "Szlęzakami", w końcu XIX wieku liczyła "28 domów" a w nich "139 mieszkańców". Wieś leżała nad potoczkiem Łuczkiem. Najcenniejszym zabytkiem wsi jest kościół parafialny pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, wzniesiony w 1873 roku. Przy kościele wznosi się murowana dzwonnica pochodząca z końca XIX wieku. Kościół posiada jedną nawę. Wyposażenie, poza głównym ołtarzem, pochodzi z końca XX wieku.
(Źródło: "Baranów Sandomierski, miasto, zamek,gmina" - Andrzej Osiński).

Wioski Dąbrowica Ślęzaki, Kaczaki i Marki od zarania swego istnienia należały do parafii Miechocin, oddalonej o 15 km. Brak drogi, wylewy rzeki Trześniówki umiemożliwiały dostęp ludności do kościoła, stąd też w roku 1870 podjęto sprawę budowy kościoła w Ślęzakach jako centrum dla nowej parafii. Utworzono Komitet budowy Kościoła i wczesną wiosną 1873 r. rozpoczęto budowę fundamentów, a poświęcenie kamienia węgielnego dokonał ks dziekan Józef Sobczyński. Budowę ukończono w roku 1875.

Główna struktura kościoła jest utrzymana w stylu bazylikowym. Oryginalnością tego kościoła jest plafon drewniany, płaski, podzielonu na kasetony. W każdym kasetonie rzeźbiona w drewnie, pozłacana rozeta. Pierwotnie dach kościoła kryty był gontem jednak w 1913 roku założono blachę, która leży na kościele do dziś. Wybudowano dla księdza parterowy budynek z cegły i budynki gospodarcze. Pierwszym kapłanem był ks.Wawrzyniec Smolik. W 1884 kościół pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny został konsekrowany przez bp Ignacego Łobosa.

Wnętrze kościoła początkowo skromne. Główny ołtarz to antepedium w kształcie skrzyni. Na menzie tabernakulum i perdella z obrazem Matki Bożej Wniebowziętej. Boczne ołtarze to dwie skrzynie antepedium i na ścianie luźno wiszące obrazy. Oba ołtarze ogrodzone żelaznym płotkiem. W 1926 r. do głównego ołtarza zostały dobudowane dwie nisze, a w nich umieszczone dwie figury drewniane św. Stanisława Kostki i św. Kazimierza Królewicza. W bocznych ołtarzach zostały dobudowane dwie jednakowe perdelle.

W latach 1954-57 została wybudowana nowa plebania, 1962-69 wymieniono w kościele okna na witraże figuralne, w 1968 r. wybudowano stajnię i nowy budynek gospodarczy, w 1973 r. zrobiono ogrzewanie kościoła, w latach 1982-84 wybudowano Dom Katechetyczny.

We wsi Dąbrowica, należącej do Parafii Ślęzaki znajduje się piękna murowana kapliczka z 1913 r.

Początek istnienia wsi Wola Baranowska datuje się na rok 1470, a samodzielna parafia zaistniała w 1924 roku, kiedy to biskup Wałęga wydzielił tutejszą placówkę z baranowskiej.

W centrum wsi znajduje się murowany, trójnawowy kościół pod wezwaniem Najświętszego Serca Pana Jezusa. Do świątyni dostawiono węższe prezbiterium oraz dwie przybudówki zakrystyjne.Od frontu wznosi się wysoka czworoboczna wieża, zwieńczona herbem. Wnętrze zostało sklepione, a sklepienia oparto na sześciu filarach. Całość nakrywa dach siodłowy. Wyposażenie wnętrza pochodzi częściowo z okresu przedwojennego, częściowo z lat 50-tych ubiegłego stulecia. W wieży mieszczą się dwa dzwony.

Kościół wzniesiony w latach 1927-1932, w miejscu starego, drewnianego, który spłonął w 1926 roku. W czasie ostatnich działań wojennych został dość poważnie uszkodzony – stąd też w latach 1950-51 przeprowadzono generalny remont budowli. Ponowna konsekracja miała miejsce 4 maja 1958 roku.

Tuż przy kościele wzniesiono w 1925 r. parterową plebanię w kształcie dworku z gankami i portykami.

Zamek w Baranowie Sandomierskim